Trong chỉ thị 13 của Thủ tướng Chính Phủ Nguyễn Xuân Phúc yều cầu tăng cường sử dụng các loại vật tư hàng hóa sản xuất trong nước trong các dự án sử dụng vốn đầu tư Nhà nước trong đó có mặt hàng thang máy chở người – thị trường mà từ trước đến giờ vẫn là sân chơi của các thương hiệu thang máy nhập.
Chủ trương, chính sách của nhà nước là thế nhưng vẫn có những trường hợp phớt lờ. Mấy ngày vừa qua các nhà thầu đã phát giác Dự án Đầu tư xây dựng trụ sở làm việc Chi cục Thuế quận Bình Thủy do Cục Thuế TP. Cần Thơ làm chủ đầu tư có tư tưởng sính ngoại.
Cụ thể, trong hồ sơ mời thầu ở mục đặc tính kỹ thuật của thang máy có ghi rõ yêu cầu là “nhà thầu phải cung cấp loại thang máy có xuất xứ nhập khẩu đồng bộ nguyên chiếc”, “xuất xứ châu Âu, G7, Thái Lan”.
Hay tại gói thầu “Mua sắm thang máy thuộc Dự án Trụ sở làm việc HĐND tỉnh Bến Tre được phát hành ngày 12/4/2017” cũng có dấu hiệu lách luật để hướng tới thang máy nhập. Trong hồ sơ mời thầu mà cụ thể ở mục yêu cầu đặc tính kỹ thuật của gói thầu này ghi rõ:
- Dùng máy kéo thang máy Mitsubishi Electric hoặc tương đương
- Về thiết kế nội thất: “theo tiêu chuẩn Mitsubishi hoặc tương đương”
- Các bảng nút bấm, trần, phần mềm hiển thị,… cũng theo tiêu chuẩn Mitsubishi Electric
Với các yêu cầu kỹ thuật như thế thì theo các chuyên gia nó giống như kiểu định hướng mời thầu gói thầu sang loại thang nhập mà cụ thể đây là thương hiệu thang máy Mitsubishi. Đọc thêm về các nghi vấn ở gói thầu này tại đây
Rõ ràng phân biệt thang máy nội địa và thang máy nhập khẩu nguyên chiếc của dự án này là hoàn toàn đáng lên án, nó đi ngược lại với phong trào “Người Việt dùng hàng Việt” và chính sách cụ thể của Đảng và Nhà nước.
Tại sao nên dùng thang máy Việt Nam?
Ngành công nghiệp sản xuất thang máy tại Việt Nam mới bắt đầu phát triển khoảng hơn 20 năm thế nhưng đã có những thành tựu nhất định, tỷ lệ nội địa hóa ngày một gia tăng, chất lượng và mẫu mà không ngừng đổi mới và đặc biệt giá thang máy nội địa chỉ bằng 1/2 giá thang máy nhập khẩu.
Hiện nay, tại các công trình tư nhân thì thang máy Việt đang chiếm ưu thế so với các loại thang máy nhập khẩu nguyên chiếc. Một trong những lý do là do đây là những công trình mà chủ đầu tư tư nhân trực tiếp bỏ tiền mua thang máy do đó họ trực tiếp tham khảo các loại thang và quyết định mua sắm dựa trên các tiêu chí như “Hiệu quả – chất lượng – giá thành”.
Điển hình như phân khúc thang máy gia đình, với các loại máy móc sản xuất hiện đại thì chất lượng thang máy sản xuất trong nước không thua kém gì thang máy gia đình loại nhập nguyên đai nguyên kiện, chính vì thế ở phân khúc này thang nội vẫn chiếm khoảng 90% đến 95% thị phần.
Thang máy Việt Nam cần phải nhận được sự quan tâm nhiều hơn của các dự án Nhà nước hoặc chí ít cũng phải có sự công bằng trong cuộc cạnh tranh với các loại thang máy nhập. Các dự án có vốn đầu tư ngân sách cần phải đấu thầu công khai các gói thầu mua sắm thiết bị trong đó có thang máy, tránh chỉ định thầu, định hướng gói thầu. Có thế thì thang máy nội mới có cơ hội chen chân vào công trình để khẳng định chất lượng.
